Những năm qua, huyện Điện Biên (tỉnh Điện Biên) đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, vừa đưa NTM phát triển theo hướng hiện đại, đồng thời cũng giữ vững những giá trị cốt lõi, mang bản sắc riêng của mỗi vùng nông thôn. Đầu tư cơ sở vật chất Tháng 11 vừa qua, bà con thôn 24, xã Noong Hẹt hân hoan đón công trình Nhà văn hóa mới được khánh thành, đưa vào sử dụng. Công trình xây dựng trên diện tích 545m2, với quy mô nhà 5 gian. Trong đó, ngoài 250 triệu đồng từ ngân sách nhà nước, chính quyền thôn đã vận động nhân dân đóng góp 350 triệu đồng và hơn 200 ngày công lao động. Ông Hoàng Văn Lịch, Trưởng thôn chia sẻ: “Đây là công trình nhà văn hóa có quy mô lớn nhất của xã. Vì thế, bà con trong thôn ai cũng phấn khởi, tự hào. Quan trọng hơn cả là niềm mong ước bấy lâu của người dân đã thành hiện thực. Từ nay, chúng tôi có nơi sinh hoạt cộng đồng, vui chơi thể thao, văn hóa, văn nghệ khang trang, sạch đẹp”. Xã Noong Hẹt về đích NTM vào năm 2016. Từ đó đến nay, cấp ủy, chính quyền địa phương này không ngừng nỗ lực để tiếp tục giữ vững và hoàn thiện các tiêu chí. Trong đó, tiêu chí số 6 về cơ sở vật chất văn hóa ngày càng nhận được sự chung sức, đồng lòng của đông đảo bà con. “Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, song đến nay xã đã có 5/14 nhà văn hóa thôn bản và nhiều điểm sinh hoạt văn hóa, vui chơi cộng đồng. Năm 2022, chúng tôi tiếp tục huy động các nguồn lực để đầu tư về cơ sở vật chất văn hóa. Ngoài nguồn vốn chương trình NTM, trong năm đã huy động được hơn 830 triệu đồng và nhiều hiện vật từ cộng đồng dân cư. Hiện xã đang tiếp tục hoàn thiện xây dựng nhà văn hóa tại thôn Tân Lập, Bản Phủ”, ông Lê Duy Hưng, Chủ tịch UBND xã Noong Hẹt cho hay.

Trung tâm xã Mường Pồn (huyện Điện Biên).

Để thực hiện tiêu chí số 6 về “Cơ sở vật chất văn hóa”, những năm qua huyện Điện Biên đã tiến hành rà soát các thiết chế văn hóa từ huyện đến xã, thôn bản. Trên cơ sở này, địa phương xây dựng kế hoạch hỗ trợ, đầu tư kết cấu hạ tầng, quy hoạch diện tích đất… phù hợp với điều kiện, nhu cầu thực tế. Theo lãnh đạo địa phương này chia sẻ, thì việc sử dụng các nguồn lực đầu tư, nhất là nguồn xã hội hóa được thực hiện linh hoạt. Trong đó, đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức, ý thức của người dân. Qua đó, khơi gợi tinh thần đoàn kết, sự gắn bó, tích cực tham gia hiến kế, hiến công, hiến đất xây dựng các thiết chế văn hóa từ cộng đồng dân cư, cá nhân. Đến nay, toàn huyện có 20 xã đạt tiêu chí số 6, với 153 nhà văn hóa thôn, bản; 6 nhà văn hóa xã… Bảo tồn các giá trị văn hóa Na Khếnh là một trong những bản tiêu biểu của xã Thanh Hưng thực hiện tốt phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Các tuyến đường giao thông liên bản, nội bản được bê tông hóa đã làm nổi bật thêm vẻ đẹp cho những ngôi nhà sàn bằng gỗ truyền thống của bà con bản địa. Ông Lò Thanh Dọn, Trưởng ban công tác mặt trận bản cho hay: Bản có 85 hộ, với 340 nhân khẩu, 100% đồng bào dân tộc Thái. Từ năm 2005 đến nay, Na Khếnh luôn đạt danh hiệu bản văn hóa, với việc duy trì và phát huy hiệu quả các giá trị truyền thống trong xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Qua đó góp phần giữ vững các tiêu chí NTM. “Trong xây dựng NTM, bên cạnh việc quan tâm hoàn thiện cơ sở sở vật chất, hạ tầng, thì chúng tôi cũng chú trọng tuyên truyền cho bà con gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp. Hàng năm, bản đều xây dựng hương ước, quy ước, thực hiện nếp sống văn minh. Bà con sẽ bám vào đó để thực hiện và xây dựng nề nếp cho gia đình, thôn bản. Đến năm 2021, bản có 68 hộ đạt gia đình văn hóa”, ông Dọn chia sẻ. Còn theo ông Quàng Văn Minh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Thanh Hưng thì không chỉ tại Na Khếnh, phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư được người dân toàn xã tích cực đồng tình hưởng ứng. Nhờ đó, nhiều hủ tục lạc hậu trong việc tang, việc cưới, lễ tết… đã được xóa bỏ. Thay vào đó là hình ảnh vùng nông thôn văn minh, giàu bản sắc. Đến nay, xã Thanh Hưng có 15/16 thôn, bản văn hóa; 1.522/1.759 hộ đạt gia đình văn hóa.

Đồng bào Khơ Mú (huyện Điện Biên) trong điệu múa truyền thống vẫn được gìn giữ.

Những năm qua, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tại huyện Điện Biên được phát động gắn liền với xây dựng NTM. Ông Phạm Văn Tuân, Phó Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện, cho hay: “Từ các phong trào này, mỗi địa bàn dân cư đều tích cực, tự giác thực hiện tốt hương ước, quy ước. Qua đó, nhiều giá trị văn hóa truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp của quê hương, dân tộc được giữ gìn và phát huy. Đồng thời hình thành những phong tục tập quán mới tiến bộ, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho bà con”. Năm 2022, huyện Điện Biên lần đầu tiên tổ chức lớp tập huấn “Nâng cao năng lực xây dựng đời sống văn hóa theo chương trình NTM” tại bản Ten A, xã Thanh Xương. Gần 70 học viên tham gia là hạt nhân quan trọng của các bản đạt chuẩn văn hóa du lịch và cán bộ Trung tâm Văn hóa - Truyền thanh - Truyền hình huyện. Chị Lò Thị Thắm, bản Ten A chia sẻ, tham gia lớp tập huấn, chị được truyền thụ các kiến thức, kỹ năng cơ bản và một số hình thức xây dựng các chương trình giao lưu dân ca, dân vũ, dân nhạc… Đặc biệt, một số trò chơi văn hóa độc đáo của các dân tộc cũng được giới thiệu, truyền thụ. “Đây là những kiến thức rất hữu ích với tôi cũng như nhiều bà con làm du lịch cộng đồng. Giúp chúng tôi bổ sung thêm vốn kiến thức về văn hóa, để phục vụ hoạt động giới thiệu, quảng bá cho du khách đến tìm hiểu, trải nghiệm thông qua các chương trình giao lưu tổ chức tại cơ sở”, chị thắm chia sẻ. Còn theo lãnh đạo địa phương, đây là một trong nhiều hoạt động đang được triển khai thực hiện nhằm thực hiện tiêu chí số 6 và số 16 trong xây dựng NTM. “Qua đó vừa đẩy mạnh phong trào xây dựng NTM ở địa phương. Đồng thời góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Thông qua đó xây dựng con người, gia đình, cộng đồng nông thôn và môi trường văn hóa lành mạnh, giàu bản sắc”, ông Tuân cho hay.