Trải qua nhiều thập kỷ, cà phê vợt món uống được người Hoa du nhập vào Sài Gòn vào những năm 90 của thế kỷ trước, vẫn luôn nhận được sự ủng hộ và đón nhận từ thực khách. Mặc dù hiện nay đã có thêm nhiều loại hình cà phê mới, nhiều hàng quán sang chảnh mọc lên giữa phố thị, nhưng cà phê vợt vẫn giữ một vị trí nhất định trong ký ức và cuộc sống của người Sài Gòn.
Cà phê vợt bắt nguồn từ đâu
Cà phê vợt được xem là sự giao thoa của hai nền văn hoá, khi được người Hoa sinh sống tại Sài Gòn du nhập vào Việt Nam vào khoảng thế kỷ 20. Ở thời điểm đó, cà phê vợt được xem là món uống yêu thích mỗi buổi sáng của người dân lao động, nó khác với loại hình cà phê phin vốn chỉ dành cho giới thượng lưu ở Sài Gòn bấy giờ. Cà phê vợt còn có tên gọi khác là chà phê bít tất hay cà phê kho, không chỉ mang đến sự tỉnh táo, mà còn là phút thư giãn đầu ngày đầy quý báu của người lao động. Có thể nói, đây là một trong những loại hình cà phê nổi tiếng, được xem như nét văn hoá đặc trưng của người Sài Gòn.
Tên gọi cà phê vợt bắt nguồn từ cách pha của loại thức uống này. Những ly cà phê được tạo ra bằng cách sử dụng một chiếc vợt to, làm bằng vải dày và khít để tinh lọc. Bột cà phê được cho vào vợt, rồi mang nhúng vào nước sôi nhiều lần cho đến khi những tính chất từ cà phê thôi tiết ra. Sau 2 lần lọc thì cà phê sẽ được đựng trong một chiếc ấm đất, để giúp lưu giữ hương vị đậm chất riêng.
Người xưa thường rang cà phê bằng chảo, xay thủ công, thậm chí nước pha cà phê cũng được nấu bằng bếp củi. Do vậy cà phê vợt có mùi vị rất đặc trưng, vừa đậm đà vừa có hậu vị ngọt béo.
Người Sài Gòn thường thưởng thức hương vị ấy một cách chậm rãi, từ tốn. Họ vừa nhâm nhi tách cà phê vừa đọc báo, hoặc hỏi han nhau dăm ba câu chuyện thường ngày trong buổi sớm mai. Đó như một thú vui tao nhã, một nét đặc trưng bình dị của người Sài Gòn xưa, còn giữ mãi cho đến hiện tại.
Những quán cà phê vợt có tuổi đời lâu năm tại Sài Gòn
Trải qua biết bao thăng trầm lịch sử, cùng sự đổi thay của thời đại, những tưởng quán cà phê vợt đã không còn có thể tồn tại và cạnh tranh giữa Sài Gòn hoa lệ. Nhưng không, nét độc đáo, hương vị xưa truyền thống ấy vẫn còn phát triển cho đến ngày nay. Hãy cùng khám phá những quán cà phê vợt lâu đời nhất Sài Gòn.
Vợt cà phê – Phan Đình Phùng
Là một trong những quán cà phê lâu đời tại Sài Gòn, thu hút nhiều thực khách, trong đó đa phần là giới trẻ đến để thưởng thức hương vị Sài Gòn xưa. Thời điểm giữa năm 1950, quán chỉ là một xe cà phê nhỏ bán ven đường. Cho đến khoảng năm 1975 Vợt cà phê mới chính thức dời về hẻm gần ngã tư Phú Nhuận và tồn tại cho đến ngày nay.
Dù vậy, quán vẫn giữ nguyên phong thái xưa với một mặt bằng nhỏ, cách bài trí đơn giản để phục vụ cho khách đến uống cà phê. Khi đến đây bạn sẽ như lạc vào một không gian xưa cũ, với góc hẻm nhỏ và hương vị đặc trưng của thức uống này.
Địa chỉ: 330 Phan Đình Phùng, Phường 1, Quận Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh
Cà phê vợt Ba Lù
Quán cà phê có tuổi đời trên 80 năm, nằm ở khu chợ Thủ Đô. Mọi công đoạn pha chế đều được làm thủ công, đặc biệt đây là nơi duy nhất tại Sài Gòn còn lưu giữ lại loại hình cà phê được rang xay tại chổ. Nếu may mắn đến đúng lúc, bạn sẽ được tận mắt chứng kiến công đoạn rang xay cà phê thủ công, sau đó trực tiếp pha ra những ly cà phê thơm ngon gửi đến thực khách.
Cà phê ở đây được xem là có hương vị chuẩn người Hoa vì trong quá trình rang cà phê còn được cho thêm rượu, bơ và muối để tạo hương vị đặc trưng. Vị cà phê dịu nhẹ, hơi ngậy béo, cùng hương thơm hậu vị mãi đọng lại, rất xứng đáng để tìm đến và thưởng thức.
Địa chỉ: 193 Phùng Hưng, Phường 14, Quận 5, TP. Hồ Chí Minh
Cà phê vợt Cheo Leo
Cũng nằm trong danh sách những quán cà phê tồn tại lâu đời nhất tại Sài Gòn, với tuổi đời hơn 80 năm. Hiện nay, quán vẫn thu hút được nhiều sự quan tâm của thực khách nhờ vào hương vị cà phê đúng điệu cùng vị trí thuận tiện đi lại.
Hoạt động theo mô hình hộ gia đình, những thế hệ sau đều gìn giữ và phát huy hương vị truyền thống, cùng những bí quyết của gia đình. Suốt bao năm qua, phương pháp ủ cà phê truyền thống trong ấm sắc thuốc vẫn không hề thay đổi, có thể níu chân những vị khách trung thành gắn bó hàng chục năm. Dù có diện tích khá nhỏ, và vài bộ bàn ghế đơn giản nhưng lúc nào quán cũng tấp nập khách ra vào.
Địa chỉ: 109-36 Nguyễn Thiện Thuật, Phường 2, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
Cà phê vợt chú Thanh
Không mang dáng vẻ ồn ào, tấp nập, thực khách đến đây chỉ để thưởng thức sự bình dị, nét mộc mạc và hương vị độc đáo của ly cà phê xưa. Cà phê vợt chú Thanh sẽ giúp bạn có được trải nghiệm về cuộc sống xa xưa của người Hoa tại Sài Gòn, với hơn nửa thế kỷ hoạt động cùng không gian kiến trúc xưa cũ.
Cũng như những quán cà phê vợt khác, quán vẫn giữ nguyên cách pha chế bằng bếp củi và giữ ấm cà phê bằng loại siêu chuyên nấu thuốc, để giữ được hương vị đặc trưng của món uống. Do vậy, chỉ cần nhấp một ngụm nhỏ, bạn cũng sẽ cảm nhận được vị đậm đà, cùng hương thơm đặc trưng của món cà phê vợt.
Địa chỉ: 480 Tân Phước, phường 6, quận 11, TP. Hồ Chí Minh
Cà phê vợt như một nét đẹp cùng tồn tại và đồng hành với người dân Sài Gòn qua bao thăng trầm lịch sử. Dẫu có bị cuốn theo guồng quay của cuộc sống hiện đại, thì nét xưa cũ ấy vẫn sẽ mãi khiến bất kỳ ai cũng phải nhớ nhung, lưu luyến.