Nắng nóng gay gắt đang bao trùm nhiều nơi ở châu Á, châu Âu, châu Mỹ và châu Phi, đe dọa con người, cây trồng và vật nuôi.

Một người nông dân đang uống nước giữa thời tiết oi nóng trên cánh đồng cà chua
gần thành phố Winters, bang California, Mỹ hôm 13-7 - Ảnh: REUTERS

Đài CBS (Mỹ) chạy dòng tít đáng chú ý hôm 14-7: "Nhiệt độ cao phá kỷ lục, lũ lụt, cháy rừng và mưa lớn đang tàn phá thế giới. Đó chỉ mới là bắt đầu" khi hiện nay, nắng nóng gay gắt và lũ lụt nghiêm trọng càn quét khắp thế giới trong tuần này, khiến hàng triệu người gặp nguy hiểm.

Nắng nóng đã là "bình thường mới"

Trong đó, nắng nóng là một trong những mối đe dọa chết chóc nhất đang xảy ra trên phạm vi toàn cầu. Miền tây nam nước Mỹ đang hứng chịu cái nóng khắc nghiệt nhiều ngày qua. 

Các khuyến cáo đề phòng nắng nóng cực đoan đã được gửi tới khoảng 100 triệu người dân Mỹ khi Cơ quan Thời tiết quốc gia (NWS) cảnh báo thời tiết đặc biệt nguy hiểm tại các bang Arizona, California, Nevada và Texas.

"Nhiệt độ tại Thung lũng Chết ở Mỹ có thể bằng hoặc vượt qua kỷ lục về nhiệt độ không khí nóng nhất từng được ghi nhận trên Trái đất" - TS Daniel Swain, nhà khoa học khí hậu tại ĐH California ở Los Angeles (UCLA), cho biết. 

Theo dữ liệu của Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), Thung lũng Chết đã ghi nhận mức nhiệt độ kỷ lục 56,7oC vào năm 1913, còn mức nhiệt ở thung lũng này từ năm 2020 - 2021 là 54,4oC.

Cơ quan Vũ trụ châu Âu cảnh báo nhiệt độ có thể tăng lên 48oC trên các đảo Sicily và Sardinia của Ý và đây "có thể là nhiệt độ cao nhất từng được ghi nhận ở châu Âu". Trong khi đó, đợt nắng nóng cực đoan cũng đang 'ngự trị' tại một số nước châu Âu như: Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha và Ba Lan.

Đây là nhiệt độ được dự báo tại các nước châu Âu và quanh Địa Trung Hải trong
ba ngày 15, 16 và 17-7 - Nguồn: AFP, ECMWF - Dữ liệu: BÌNH AN

Đợt nắng nóng Cerberus đang di chuyển xuyên lục địa từ sa mạc Sahara ở phía bắc châu Phi qua cũng là một phần nguyên nhân của nhiệt độ cao tại châu Âu. Du khách Balint Jolan, (24 tuổi) người Hungary, nói với Hãng tin AP về thời tiết nóng tại châu Âu: "Giống như đang ở châu Phi".

Cơ quan Khí tượng Morocco đã phát cảnh báo đỏ về nắng nóng cực đoan đối với các khu vực phía nam của Bắc Phi vì nước này cũng đang nóng như thiêu.

Tại châu Á, một số khu vực của Trung Quốc, gồm cả thủ đô Bắc Kinh, cũng đang trải qua cái nóng ngột ngạt. Một công ty điện lực lớn của Trung Quốc cho biết sản lượng điện trong một ngày của họ đã đạt mức cao kỷ lục đầu tuần này. 

Nhận định của Tổng thư ký WMO Petteri Taalas cho biết thời tiết cực đoan "đang trở thành tình trạng bình thường mới".