Chế độ ăn có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường. Một chế độ ăn đảm bảo về chất và lượng, cung cấp đủ chất dinh dưỡng có thể giúp cân bằng đường huyết, đảm bảo sự an toàn cho người bị tiểu đường.
Vai trò của chất dinh dưỡng trong việc điều trị bệnh tiểu đường.
Người bị bệnh tiểu đường có thể kiểm soát tình trạng bệnh, và sinh hoạt hoàn toàn bình thường nếu tuân theo một chế độ dinh dưỡng khoa học, lựa chọn những loại thực phẩm phù hợp mỗi ngày, và tuân thủ theo mọi phác đồ điều trị của bác sĩ.
Thành phần và lượng thức ăn hằng ngày đều ảnh hưởng trực tiếp đến lượng đường trong máu. Người bệnh có thể gặp phải những biến chứng nguy hiểm nếu không kiểm soát được mức đường huyết. Do vậy, chế độ dinh dưỡng chính là điểm mấu chốt để giúp duy trì sức khoẻ, tránh tình trạng đường huyết tăng gây ra những biến chứng.
Người bị tiểu đường nên ăn gì?
Nếu chưa biết bổ sung dinh dưỡng phù hợp, bạn có thể tham khảo một số nhóm thực phẩm tốt cho người bị tiểu đường sau đây:
Nhóm đạm: Người bị tiểu đường nên ăn cá, thịt nạc, thịt gia cầm cần loại bỏ phần da và mỡ,… được chế biến đơn giản theo dạng hấp, luộc.
Nhóm đường bột: Gạo còn nguyên cám, ngũ cốc nguyên hạt, rau củ… chế biến hạn chế dầu mỡ, chỉ nên hấp hoặc luộc. Các loại củ như củ sắn, khoai lang cung cấp khá nhiều tinh bột nên nếu đã ăn những loại này thì cần giảm hoặc cắt cơm trong bữa ăn.
Nhóm chất béo, đường: Vừng, dầu đậu nành, dầu cá, dầu olive.. là những thực phẩm có chất béo không bão hoà, được khuyến cáo nên dùng cho người tiểu đường.
Nhóm các loại rau: Người bị tiểu đường nên ăn nhiều rau trong bữa ăn, được chế biến đơn giản, không sử dụng nhiều các loại sốt béo.
Các loại trái cây: cần tăng cường trái cây tươi mỗi ngày trong khẩu phần ăn của người bị tiểu đường. Tuy nhiên, cần hạn chế những loại quả chín ngọt như: sầu riêng, xoài… không cho thêm sữa, kem khi sử dụng.
Theo viện dinh dưỡng quốc gia, tỉ lệ giữa các thành phần sinh năng lượng trong bữa ăn hằng ngày của người bị tiểu đường cần được xác định, để có tính ổn định trong việc điều trị bệnh. Cụ thể như sau:
- Protein: lượng protein nên đạt 1- 1,2 g/kg/ngày đối với người lớn, tức là tỷ lệ này nên đạt tương đương 15- 20% năng lượng khẩu phần.
- Gluxit: Tỷ lệ năng lượng do gluxit cung cấp nên đạt từ 50-60% tổng số năng lượng khẩu phần của người bệnh tiểu đường. Nên chọn lựa loại thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp như : Gạo lức, bánh mì đen,yến mạch, các loại đậu nguyên hạt...
- Lipit: Tỷ lệ chất béo nên là 25% tổng số năng lượng khẩu phần, không nên vượt quá 30%. hạn chế các axit béo bão hòa. Điều này giúp ổn định đường huyết, ngăn ngừa xơ vữa động mạch
2/ Những thực phẩm không dành cho người tiểu đường.
Để giữ ổn định đường huyết, tăng hiệu quả chữa trị thì người bị tiểu đường cần hạn chế ăn những loại thực phẩm sau:
- - Các loại chất béo bão hoà, nhiều cholesterol gây nguy cơ tăng các loại bệnh lý về tim mạch, đều không tốt cho người bị tiểu đường.
- - Những loại gạo trắng, bánh mì, bột sắn dây, miến, các loại củ nướng.
- - Người bị tiểu đường tuyệt đối không nên ăn mỡ heo, nội tạng động vật, các loại da của gia cầm, kem tươi, dầu dừa, các loại kẹo và bánh ngọt, nước có ga…
- - Hạn chế những loại mứt, hoặc trái cây sấy khô vì những loại này đều chứa một lượng đường rất lớn.
3/ Nguyên tắc ăn của người bị tiểu đường
Ngoài việc ăn uống khoa học, thì người bị tiểu đường còn cần nắm rõ những nguyên tắc khi ăn để giúp tránh tình trạng tăng đường huyết, hạn chế những biến chứng do tiểu đường gây nên.
Cần ăn uống điều độ, đúng giờ, không nên để quá đói hoặc ăn quá no.
- - Chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa, tránh nạp một lúc quá nhiều thức ăn để không dẫn đến tình trạng đường huyết tăng đột ngột.
- - Không nên thay đổi quá nhiều cơ cấu bữa ăn trong ngày, và khối lượng thức ăn hằng ngày.
- - Vận động nhẹ nhàng sau khi ăn, không nên nằm hoặc ngồi một chổ sau khi ăn.
Đái tháo đường là một bệnh lý mãn tính, khó có thể điều trị dứt điểm, mà chỉ có thể kiểm soát định kỳ để phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra. Ngoài chế độ dinh dưỡng đúng cách, thì người bệnh cần thường xuyên dành thời gian để rèn luyện thể dục thể thao, để giúp tăng cường sức khoẻ, tăng sức đề kháng, giúp cơ thể chống chọi lại được với bệnh tật.
